Przeszłość
Przyglądając się gospodarczej przeszłości Zatora, najprościej można ją określić jako peryferyjny ośrodek rolniczy. Przez lata dominowało tutaj rolnictwo, produkcja ryb, drobny handel, rzemiosło oraz drobny przemysł. Przemiany jakie miały miejsce w latach 90. XX wieku wpłynęły negatywnie na wiele obszarów życia gospodarczego na terenie gminy.

W 2004 roku liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na tysiąc mieszkańców w gminie Zator sięgała 28, co stanowiło mniej niż połowę średniej w województwie małopolskim (65,4), a także mniej niż średnia w powiecie oświęcimskim (49,2). Na terenie gminy w tym czasie mieściły się tylko 2 większe firmy. W tym czasie wielu mieszkańców pracowało w górnictwie i hutnictwie na obszarze aglomeracji śląskiej. Z kolei, ponad połowa bezrobotnych (2004 – 12,4%) pozostawało bez zatrudnienia dłużej niż rok. Większość z nich, tj. 85%, nie kwalifikowało się do otrzymania zasiłku.

Władze lokalne i regionalne nie zamierzały jednak czekać bezczynnie na poprawę sytuacji. Pierwszym krokiem na drodze ożywienia gospodarczego tego obszaru było skorzystanie w 1999 r. z doradztwa Amerykańskiego Programu Zawodowego „Wyjść ze stagnacji gospodarczej”. Jego celem była wymiana doświadczeń oraz pomoc w ponownym zatrudnieniu osób zwolnionych z zakładów poddanych restrukturyzacji. Rok później zdecydowano się wprowadzić ulgi podatkowe dla nowych inwestorów. Jednak to nie wystarczyło – rolniczy charakterek obszaru, brak przygotowanych gruntów oraz brak wykwalifikowanej kadry nie sprzyjał pozyskiwaniu nowych inwestorów.

Czas na zmianę
Aby gmina stała się bardziej atrakcyjna postanowiono utworzyć strefę inwestycyjną. Jednak wcześniej rozpoczęto od aktualizacji dokumentów planistycznych. Uchwalono wśród nich studium i plan miejscowy, a także Strategię rozwoju gminy Zator 2005–2013 (2005) i Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2005 i 2006 – Gmina Zator (2005) oraz kolejne lata.

Stworzenie warunków przyciągających nowych inwestorów stało się jednym z głównych celów strategicznych. Aby to osiągnąć wyodrębniono 4 cele operacyjne: utworzenie strefy, kompleksowe uzbrojenie terenu, wsparcie oddolnych inicjatyw poprzez opracowanie systemu doradczego i szkoleniowego oraz rozwój lokalnej działalności (Strategia rozwoju… 2005). Jednak jak pokazuje samorządowa praktyka posiadanie nawet najlepszej strategii nic nie zdziała bez podjęcia właściwych kroków zmierzających do jej realizacji.

Tereny inwestycyjne
Pozyskanie terenów inwestycyjnych pod Specjalną Strefę Ekonomiczną stanowiło dla władz wyzwanie. Przeszkodą był m.in. brak gminnych zasobów komunalnych oraz środków na nabycie nowych terenów i ich uzbrojenie. Sytuację dodatkowo komplikowało rozdrobnienie gruntów oraz skomplikowana struktura własnościowa.  

Dzięki współpracy z Instytutem Rybactwa Śródlądowego, Małopolską Agencją Rozwoju Regionalnego oraz przychylnej decyzji Skarbu Państwa o prawie pierwokupu przez gminę nowych terenów, obszar planowanej strefy mógł się stopniowo powiększać – na początek pozyskano 18 ha. Jednak gmina nie poprzestała na tym i dalej prowadziła działania na tym polu poprzez zakup terenów od osób prywatnych. Pozyskane nieruchomości scalano pod kątem lokalizacji małych i średnich przedsiębiorstw oraz uzbrajano w infrastrukturę techniczną.

Specjalna Strefa Ekonomiczna
Chociaż pierwotnie nie zakładano utworzenia strefy inwestycyjnej na terenie Zatora, a jedynie nastawiano się na opracowanie oferty inwestycyjnej, to w trakcie podejmowanych działań podjęto decyzję o włączeniu terenów inwestycyjnych gminy Zator do SSE. Dzięki decyzji o budowie Strefy Aktywności Gospodarczej Małopolski Zachodniej w Zatorze (2010) udało się pozyskać pierwszych inwestorów. W ramach projektu finansowanego w 80% ze środków europejskich przygotowano niezbędną infrastrukturę na obszarze 30 ha, obejmującej m.in. budowę kanalizacji sanitarnej, opadowej, sieci wodociągowej, oświetlenia oraz drogowej. Równolegle do działań zmierzających do pozyskania nowych inwestorów, myślano również o mieszkańcach i przedsiębiorcach, którzy już działali w gminie oraz jej okolicach.

Kapitał ludzki
Jednak to co przyciąga inwestorów, to nie tylko przygotowane tereny inwestycyjne i ulgi podatkowe – ważni są także ludzie. Krokiem w kierunku wyszkolenia młodej kadry w zawodach odpowiadających potrzebom firm w strefie było powołanie Zespołu Szkół Zawodowych i Technicznych. Kolejnym krokiem było otwarcie w 2015 roku Centrum Aktywizacji Zawodowej (CAZ) w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Jego działalność obejmowała m.in. organizację konferencji biznesowych i seminariów, doradztwa zawodowego oraz przygotowania ofert stażowych i szkoleniowych dla młodzieży. W Centrum zlokalizowany został również inkubator przedsiębiorczości.

Sukces
Obecnie w zatorskiej SAG funkcjonuje 11 inwestorów, a 9  jest na etapie projektowania inwestycji lub budowy. Władze gminy kontynuują ścisłą współpracę z inwestorami, którzy mogą liczyć nie tylko profesjonalne materiały informacyjne dla potencjalnych inwestorów, ale i na sprawny i przyjazny system obsługi inwestora i wsparcia przedsiębiorczości. Gmina Zator w tym  zakresie aktywnie współpracuje z Krakowskim Parkiem Technologicznym. Równocześnie, wspólnie z sąsiednimi samorządami oraz innymi podmiotami, prowadzi partnerskie działania na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i aktywizacji zawodowej mieszkańców. Jak zauważa Łukasz Sykała, Instytut Rozwoju Miast, ,,efektem kompleksowej polityki proinwestycyjnej lokalnych władz samorządowych jest nie tylko rozwój funkcji przemysłowych miasta, lecz także wzmocnienie jego rangi w zakresie wyspecjalizowanych usług czasu wolnego”. W gminie Zator powstał Park Ruchomych Dinozaurów Zatorland (2009) oraz Rodzinny Park Rozrywki Energylandia (2014), będący największym tego typu obiektem w Polsce (ok. 60 różnych urządzeń i atrakcji zlokalizowanych na obszarze 26 ha).

Więcej w tym temacie w Raporcie o stanie polskich miast 2016. Rozwój gospodarczy.

[ezcol_1third][/ezcol_1third] [ezcol_2third_end][/ezcol_2third_end]

Możliwość komentowania została wyłączona.