Podstawą działania firmy jest wartość, którą oferuje poprzez swoje produkty lub usługi. Tymczasem, jak podają statystyki, przynajmniej kilkadziesiąt procent, a według niektórych nawet 95% nowych produktów jest przez rynek odrzucanych. A gdyby porównać miasto do firmy? Czy może ono pozwolić sobie na ryzyko stworzenia nieprzemyślanej lub źle zaprojektowanej przestrzeni?
Niestety, taka przestrzeń nie zniknie z półki sklepowej jak nieudany produkt. Będzie musiała być przez mieszkańców konsumowana, choć z trudem i niesmakiem – i tylko przez tych, którzy nie będą mieli dość inicjatywy lub środków, by się wyprowadzić. A miasto jeszcze bardziej wyludni się i zdegraduje.
Łódź przygotowuje obecnie wielkoskalowy program rewitalizacji – jej obszar zamieszkany jest przez niemal jedną czwartą mieszkańców miasta. Jednak, aby odnowa odniosła pożądane rezultaty i stworzyła przestrzeń miejską z prawdziwego zdarzenia, musi być prowadzona na dużą skalę. W Łodzi pozwala na to zastosowanie środków z Unii Europejskiej. Zgodnie z zapisami Gminnego Programu Rewitalizacji całkowita wartość przedsięwzięć rewitalizacyjnych wyniesie w mieście Łodzi prawie 3 700 000 000 PLN (trzy miliardy siedemset milionów złotych) i oczekuje się, iż da dźwignię finansową na poziomie 1,41 (każda zaangażowana złotówka publiczna ma wygenerować 1,41 PLN wydatku prywatnego).
To ogromne przedsięwzięcie znajduje swoje uzasadnienie nie tylko w potrzebie odnowienia tkanki miejskiej, ale głównie w wymiarze społecznym. I choć procesy rewitalizacyjne są często błędnie postrzegane jako działania remontowe, rewitalizacja to przede wszystkim „tchnięcie nowego życia” w przestrzeń miasta. Powstaje zatem pytanie, czy Łodzi potrzebne jest „nowe życie”. Z pewnością tak. Łódź nie może być „miastem meneli”, a obecny stan rzeczy przyczynia się do takiego niesprawiedliwego wizerunku. Aby zahamować fizyczną i ekonomiczną degradację Śródmieścia, niezbędne jest powstrzymanie nawarstwiających się problemów społecznych, w tym patologii. Dzięki stworzeniu lepszych warunków do zamieszkania oraz prowadzenia działalności społecznej i gospodarczej, rewitalizacja zapewni poprawę bazy ekonomicznej miasta.
Doświadczenia amerykańskie mówią, że jeden dolar zainwestowany w odnowę miasta przynosi od 2 do 6 dolarów wzrostu wartości nieruchomości. Miasto musi jednak brać pod uwagę długookresowe skutki prowadzonych działań, nie wszystkie o wymiarze ekonomicznym. Jednymi z kluczowych efektów rewitalizacji są: wzrost zaufania, współpracy, nawiązywanie nowych i trwałych relacji między mieszkańcami, powstawanie nowych organizacji. Te i inne pozytywne efekty pojawią się, gdy stworzona zostanie przestrzeń odpowiadająca mieszkańcom. Dlatego ważne są działania, które pozwolą na wykreowanie nowego pomysłu na miasto we współpracy z jego mieszkańcami. Jest to możliwe przy włączaniu w procesy decyzyjne wszystkich zainteresowanych.
Dzięki Gminnemu Programowi Rewitalizacji, Łódź ma szansę „wyzwolić potencjał centrum Łodzi i jego mieszkańców” przez osiągnięcie założonych w programie celów: uzyskanie spójności społecznej, zmianę wizerunku miasta i jego centrum, ożywienie lokalnej przedsiębiorczości i całego obszaru zamieszkania. Możliwe będzie to jednak przy zaangażowaniu wszystkich interesariuszy w proces odnowy miasta i stworzenie przestrzeni optymalizującej takie procesy. Wielka skala działania, sprawne komunikowanie wizji, w tym architektonicznych oraz zapowiadana współpraca przy realizacji programu to solidne fundamenty spodziewanego sukcesu.
dr Magdalena Wiśniewska – koncentruje zainteresowania naukowe i badawcze na współpracy różnych interesariuszy na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego. W ostatnim czasie realizowała zadania w ramach projektu unijnego „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego (JST)”. Jest także autorem ekspertyz opracowanych na zlecenie krajowych organizacji publicznych (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorstw, Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego).
Temat rewitalizacji będzie poruszany szerzej podczas Kongresu Open Eyes Economy Summit 2017. Seminarium„Zintegrowana odnowa miasta”, które odbędzie się na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego we wtorek 9 maja br., poświęcone będzie procesom rewitalizacji, w tym rewitalizacji Łodzi – miasta, które ma szansę odnowić przestrzeń miasta na wielką skalę i w imię wartości jej mieszkańców. Więcej informacji o konferencji: http://oees.pl/oeesontour-w-lodzi/