19-21 września 2016 roku w Starej Kopalni w Wałbrzychu odbył się IV Kongres Rewitalizacji Miast, wydarzenie integrujące środowiska zainteresowane procesami rewitalizacji: samorządowców, naukowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, ekspertów oraz polityków.

Pierwszy dzień konferencji rozpoczął się od powitania uczestników przez gospodarzy wydarzenia: Wojciecha Jarczewskiego (dyrektora Instytutu Rozwoju Miast), Romana Szełemeja (prezydenta Wałbrzycha), Andrzeja Adamczyka (Ministra Infrastruktury i Budownictwa), Jerzego Kwiecińskiego (sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju), Tomasza Żuchowskiego (podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa), Pawła Chorążego (podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju) oraz Andrzeja Porawskiego (dyrektora Biura Związku Miast Polskich).

Następnie dokonano wręczenia nagrody w konkursie na najlepszą pracę dyplomową o tematyce rewitalizacji – otrzymała ją Władysława Kijewska, a wyróżnienia trafiły do Agnieszki Janowskiej i Ewy Tomaniak.

Gościem Kongresu był również Filip Springer, który mówił o przemianach architektonicznych i urbanistycznych byłych miast wojewódzkich. Sesja plenarna została zakończona przez Karola Janasa inauguracją Obserwatorium Polityki Miejskiej.

W kolejnej części pierwszego oraz drugiego dnia Kongresu trwały równoległe panele dyskusyjne obejmujące następujące tematy: diagnoza zjawisk kryzysowych oraz delimitacja obszaru rewitalizacji, partycypacja społeczna i partnerstwo w rewitalizacji,  praktyki projektowe w rewitalizacji, instrumenty ekonomiczno-społeczne w rewitalizacji oraz wyzwania dla procesu rewitalizacji. Wydarzeniu towarzyszył XIV Kongres Miast Polskich, na którym również poruszano kwestie związane z rewitalizacją, m.in. w kontekście projektów modelowej rewitalizacji, Specjalnej Strefy Rewitalizacji oraz Miejscowych Planów Rewitalizacji.

Prelegentami byli m.in.: Robert Buciak (Główny Urząd Statystyczny), Krzysztof Herbst (Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych), Tomasz Warsza i Michał Leszczyński (Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa), Hanna Gill-Piątek (Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego), Jacek Grunt-Mejer (Urząd Miasta Stołecznego Warszawy), Marek Rosicki (Atmoterm S.A), Aleksandra Sas-Bojarska (Politechnika Gdańska) oraz Jarosław Ogrodowski (Instytut Rozwoju Miast).

Drugi dzień został zakończony debatą poświęconą skutkom wprowadzenia ustawy o rewitalizacji. Gościem tego panelu był Michał Leszczyński (Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa), Bolesław Domański (Uniwersytet Jagielloński), Tomasz Parteka (Politechnika Gdańska), Jerzy Runge (Uniwersytet Śląski), Krzysztof Skalski (Uniwersytet Jagielloński) i Alina Muzioł-Węcławowicz (Politechnika Warszawska).

Trzeciego dnia Kongresu uczestnicy mogli wziąć udział w trzech równoległych wydarzeniach: w wizycie studyjnej w Wałbrzychu, konferencji dla studentów i doktorantów oraz szkoleniach z zakresu diagnozy zjawisk kryzysowych i delimitacji obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji (Wojciech Kłosowski), sporządzania programu rewitalizacji i procedury jego uchwalania (Aleksandra Jadach-Sepioło), partycypacji społecznej i partnerstwa w działaniach rewitalizacyjnych (Hanna Gill-Piątek) oraz wdrażania programu rewitalizacji (Paulina Sikorska).

W wydarzeniu wzięło udział ponad 500 uczestników. Przez trzy dni Kongresu w jednym miejscu spotkali się eksperci, badacze, oraz osoby będące autorytetami w dziedzinie rewitalizacji z Polski, ale również spoza granic naszego kraju.

Szczegółowa relacja z wydarzenia (link)

Szczegółowy program IV Kongresu Rewitalizacji Miast (link).

Rada Naukowa IV Kongresu Rewitalizacji:
– prof. dr hab. arch. Zygmunt Ziobrowski – przewodniczący
– prof. dr hab. Marek Bryx
– prof. dr hab. Bolesław Domański
– prof. dr hab. inż. Tomasz Parteka
– prof. dr hab. Jerzy Runge
– dr hab. inż. arch. prof. UJ Krzysztof Skalski
– dr hab. inż. arch. prof. PWr Tomasz Ossowicz
– dr Alina Muzioł-Węcławowicz
– dr Aleksandra Jadach-Sepioło
– dr Wojciech Jarczewski

– mgr Łukasz Sykała – sekretarz naukowy

Fotorelacja

Wideo

Prezentacje 

A – G

Audycka Barbara – Nie tylko remont… proponowane modele wsparcia mieszkaniowego na obszarze rewitalizacji

Bazylak Marcin, Drygała Piotr –  Fabryka Pełna Życia. Rewitalizacja Śródmieścia Dąbrowy Górniczej

Bernat Sebastian – Rewitalizacja akustyczna uzdrowisk w Polsce

Biesiada Agnieszka – Śródmieście na drodze do zmian – opracowanie narzędzi aktywizacji zawodowej i społecznej mieszkańców centrum Włocławka

Bieńkowska Dagmara, Romuzga Ewelina  – Konsultacje społeczne – zło konieczne czy narzędzie świadomego planowania przestrzennego

Brzeski Piotr – Regionalne Inwestycje Terytorialne (RIT) ustanowione przez samorząd województwa mazowieckiego jako nowy instrument wsparcia prowadzonej polityki rozwoju w kontekście rewitalizacji

Buciak Robert – Rewitalizacja w badaniach statystyki publicznej

Cieślak Adrianna – Implementacja funkcji turystycznych jako element rewitalizacji (?) małych miast – na przykładzie Uniejowa i Poddębic 

Chwierut Janusz – Oświęcimska przestrzeń spotkań

Dunajska Ksenia – Problem nienowy, odnowa wsi oczami mieszkańca

Gdowicz Wiesław – Czechowicze-Dziedzice. Design na pograniczu

Główczyński Maciej, Wronkowski Adam – Rola stowarzyszeń lokalnych w procesach rewitalizacji na przykładzie Poznania

Gołębiewski Jakub – Znaczenie tymczasowego użytkowania przestrzeni i inicjatyw społecznych w procesach rewitalizacji. Doświadczenia szczecińskie

Gorgoń Justyna –  Rewitalizacja miejsko-przemysłowa w kontekście adaptacji do zmian klimatu 

Gradowska Grażyna, Łaźniewska Sylwia – Instrumenty odnowy społecznej w rewitalizacji Dobiegniewa 

Grunt-Mejer Jacek  – Interwencje w przestrzeni publicznej jako narzędzie zmiany społecznej

Gumienny Józef, Szulc Tomasz – Kompleksowa rewitalizacja obszaru Poprzemysłowego na przykładzie kompleksu „Nowe Gliwice” – ewolucja dobrej praktyki do ujęcia modelowego

H – M

Herbst Krzysztof – Rewitalizacja społeczna słaba czy silna strona? 

Jadach – Sepioło Aleksandra, Krystek – Kucewicz Bogna – Wyznaczanie obszarów zdegradowanych w polskich gminach – stan zaawansowania

Janas Karol – Rewitalizacja Podzamcza we Lwowie 2011-2014. Przykład wdrażania założeń RLKS

Jeż Maja  – Milicz od Nowa. Wielowymiarowy program rewitalizacji miasta Milicz

Kaźmierczak Bartosz – Praktyki projektowe w rewitalizacji. Przykłady śródmiejskich przestrzeni publicznych Poznania

Kluz Przemysław, Martyniuk-Pęczek Justyna, Rembarz Gabriela – Mentoring urbanistyczny, społeczna akademia planowania, mikrostrategia rozwoju przestrzeni publicznej – nowa technika uspołecznienia planowania przestrzennego

Kryczka Piotr – Wielkopowierzchniowe obiekty handlowe jako narzędzie rewitalizacji miast

Lechman Grzegorz – Wstępne doświadczenia we wdrażaniu zapisów ustawy o rewitalizacji, konsekwencje ustawy na inne obszary aktywności samorządów lokalnych

Łacny Zuzanna –  Problemy ośrodków poprzemysłowych na przykładzie miasta Trzebinia 

Majewska Anna – Problemy rewitalizacji zdegradowanych kwartałów zabudowy mieszkaniowo-przemysłowej w rejonie warszawskiej Pragi 

Marczak Aleksandra – Rewitalizacja Parku Kulturowego Miasto Tkaczy w Zgierzu – studium przypadku

Martyka Anna  – Rewitalizacja nabrzeży w Madrycie, Londynie i Nowym Jorku – wybrane przykłady

Masierek Edyta – Obawy i nadzieje polskich miast wobec nowych wyzwań rewitalizacyjnych 

Mastalerz Anna – Przekształcenia terenów poprzemysłowych a rewitalizacja sytuacja w mniejszych ośrodkach na przykładzie Tomaszowa Mazowieckiego i Pabianic

Matuszko Zenon – Partycypacyjne zarządzanie rewitalizacją w środowisku lokalnym

Mucha Agnieszka – Budżet obywatelski jako instrument rewitalizacji w mikroskali. Wybrane przykłady

Myszka-Stąpór Izabela, Nejman Ryszard, Skibińska Maja – Algorytm postępowania partycypacyjnego 

N – S

Ner Katarzyna – Strażnik Podwórka. Rewitalizacja podwórka przy ulicy Strzeleckiej w Warszawie

Ogrodowski Jarosław – Planowanie procesu rewitalizacji z udziałem różnych grup interesariuszy na przykładzie łódzkiego osiedla Księży Młyn w latach 2010-16

Pasieka Anna – Jak zadbać o udział mieszkańców w procesach rewitalizacji? Wnioski z procesów partycypacji animatorów Fundacji BIS

Pawlus Anna – Przygotowanie programów rewitalizacji na terenie Województwa Dolnośląskiego 

Pazder Dominika – Partnerstwo i partycypacja w rewitalizacji współpraca z urzędem miasta poznania w zakresie projektów miękkich

Pietras Katarzyna – Powojenna „rewitalizacja” lubińskiej starówki

Puc Martyna, Skowroński Mateusz – Inwestycje sektora nowoczesnych usług biznesowych narzędziem rewitalizacji miasta poprzemysłowego

Rupik Jerzy – Rewitalizacja terenów powojskowych – projekt parku o charakterze edukacyjno-rekreacyjnym  

Skalski Krzysztof – Wprowadzenie do problematyki rewitalizacji na lata 2015-2020

Skrobot Wiesław – Deklaratywna formuła partycypacji społecznej zagrożeniem dla powodzenia procesów rewitalizacji. Kontekst nowych Lokalnych Programów Rewitalizacji w Ostródzko-Iławski Obszarze Funkcjonalnym

Smalej Olga, Wrochna Przemysław – Projekt miasto. Budżet obywatelski jako narzędzie współtworzenia przestrzeni miejskiej

Springer Filip – Miasto archipelag. Polska mniejszych miast

Stachura Ewa – Problemy rewitalizacji historycznego centrum miasta średniej wielkości na przykładzie Raciborza  

Staniszkis Magdalena – Rozwój przez rewitalizację

Staszewska Sylwia, Szczepańska Magdalena – Znaczenie ogrodnictwa miejskiego w procesie rewitalizacji

Szumilas Agnieszka – Problemy parkingowe na wrocławskich wielkopłytowych osiedlach mieszkaniowych w kontekście potencjalnych działań rewitalizacyjnych

T – Z

Tetmajer Aldo – Zrównoważona rewitalizacja w projektach URBACT 

Wiechniak Magdalena – Rehabilitacja blokowisk w procesie rewitalizacji Krakowa

Wieczerzak Justyna – Sposób na rewitalizację. Proces wdrażania zintegrowanych projektów rewitalizacyjnych w województwie pomorskim

Wojdylak Paweł – Przedmieście Oławskie. Nowy obszar rewitalizacji we Wrocławiu

Woźnicka Jolanta –  Pozwólmy mieszkankom i mieszkańcom wyzwolić ich potencjały, czyli jak włączyć mieszkańców w drobne działania rewitalizacyjne. Doświadczenia mikrodziałań w Łodzi  

Zaborowski Tomasz – Polskie instrumenty rewitalizacji miast w świetle niemieckiego szczególnego prawa urbanistycznego

Załuski Daniel – Programy rewitalizacji na przykładzie Pieniężna i Gdyni. Opowieść o dwóch przypadkach trudnych – a może wręcz beznadziejnych?

Zdyb Magdalena – Proces rewitalizacji Łodzi jako element zmian w krajobrazie kulturowym miasta

Zrałek Maria  – Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast szansą aktywizacji środowiska lokalnego

Żywiczyński Adam – Rewitalizacja miast okiem konserwatora zabytków