Bezpieczeństwo ruchu w miastach w dużym stopniu zależy od bezpieczeństwa niechronionych użytkowników dróg. Obawy o jego poziom są często wymieniane jako najważniejsza przeszkoda w częstszym chodzeniu pieszo lub jeździe na rowerze. Poprawa bezpieczeństwa na ulicach uwolni potencjał ruchu pieszego, rowerowego, transportu publicznego oraz współdzielonej mikromobilności, co może przyczynić się także do realizacji celów związanych ze zmianami klimatu i jakością powietrza. 

Polityka bezpieczeństwa musi uwzględniać różne potrzeby i możliwości wszystkich, w szczególności najsłabszych: dzieci, osób starszych i osób z niepełnosprawnościami. Temu wyzwaniu należy sprostać poprzez staranne planowanie, realistyczne zarządzanie, projektowanie uniwersalne i rygorystyczne egzekwowanie przepisów. Pojazdy silnikowe, ze względu na swą prędkość, masę i konstrukcję, są głównym źródłem zagrożenia na ulicach miast. Nowe zagrożenia wynikają również ze wzrostu liczby pojazdów elektrycznych na drogach, które są dużo cięższe, osiągają większe przyspieszenie, a w miejskim gwarze często nie słychać, że nadjeżdżają. Działania mające na celu ograniczenie ryzykownych zachowań kierowców muszą mieć więc priorytet. 

 

 

Dziesiątki lat polityki mobilności faworyzującej ruch zmotoryzowany doprowadziły do zachwiania równowagi i ograniczenia swobody wyboru środka transportu. Sposób kształtowania infrastruktury drogowej z uwzględnieniem wyżej wymienionych aspektów ma istotny wpływ na jakość życia mieszkańców miast i ich zachowania komunikacyjne. Działania doraźne nie przyniosą długotrwałej i pozytywnej zmiany. Należy dążyć do wspierania rozwiązań systemowych na poziomie lokalnym, wskazując skuteczne modele interwencji, mechanizmy finansowania oraz szeroki wymiar korzyści płynących z kompleksowych rozwiązań prewencyjnych (Narodowy Program BRD 2021–2030).

Działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa niechronionych użytkowników dróg muszą być prowadzone w sposób przemyślany, bo o ile większa liczba rowerzystów jest dobra dla zdrowia populacji, to bez znaczących inwestycji w infrastrukturę dedykowaną rowerzystom (oraz użytkownikom urządzeń mikromobilnych) i bez obszarowego obniżania prędkości, bezwzględna liczba ofiar śmiertelnych wśród rowerzystów prawdopodobnie wzrośnie. Długofalowe programy będą wymagać w nadchodzących latach zmian, gdyż doświadczenie pokazuje, jak duży wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego mają nowe technologie, nowe środki transportu, a nawet nowe sposoby pracy.

Raport Obserwatorium Polityki Miejskiej „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym” został przygotowany przez zespół Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Instytutu Transportu Samochodowego. Przedstawiono w nim między innymi analizę zmian legislacyjnych z lat 2021–2022 i ich wpływu na zagrożenie dla pieszych w miastach, rekomendacje dotyczące działań edukacyjnych i promocyjnych wzmacniających skuteczność wprowadzanych rozwiązań prawnych i inżynierskich, działania w skuteczny sposób zmniejszające zagrożenia na drogach miejskich, założenia Wizji Zero i warunki wdrożenia tego systemu na poziomie lokalnym.

 

Tekst: Przemysław Skoczyński, Anna Zielińska (Instytut Transportu Samochodowego)

*** 

Interaktywne mapy ilustrujące rozwój transportu w Polsce znajdziesz na naszym Geoportalu.

Dowiedz się więcej, czytając raport „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym” (autorzy: Maria Dąbrowska-Loranc, Przemysław Skoczyński, Anna Zielińska): POBIERZ RAPORT 

*** 

CZYTAJ WIĘCEJ o transporcie i zrównoważonej mobilności w polskich miastach:

Europejski Tydzień Mobilności z Obserwatorium Polityki Miejskiej 

Dostępny transport: wszystkie chwyty dozwolone [Europejski Tydzień Mobilności]