OPM
0112.2020

Co dalej z polskimi miastami?

  • OPM
  • Artykuł

Ukazał się kolejny specjalny, polskojęzyczny numer czasopisma naukowego Urban Development Issues, w którym można zapoznać się z wynikami badań m.in. w zakresie funkcjonowania miast w dobie pandemii koronawirusa i  działań rewitalizacyjnych w Polsce.

W tym roku czasopismo naukowe Urban Development Issues wydało dwa specjalne polskojęzyczne numery. W listopadzie ukazał się pierwszy z nich, w którym zebrane artykuły skupiają się na identyfikacji zjawisk miejskich oraz analizie procesów kształtujących miasta, przede wszystkim w zakresie gospodarki przestrzennej (link tutaj). W najnowszym numerze czasopisma zebrano artykuły naukowe, które w sposób holistyczny dotykają współczesnych problemów miast.

Życie miast w czasie pandemii

Branża gastronomiczna była jedną z lepiej prosperujących gałęzi usługowych w dzielnicach śródmiejskich. W momencie pojawienia się pandemii COVID-19 sytuacja ta uległa szybkiej zmianie i ukazała brak odporności tego sektora na podobne wstrząsy. Marek Grochowicz swoim badaniu pokazuje, na przykładzie Krakowa, kondycję branży gastronomicznej w centrach miast w pierwszych miesiącach trwania pandemii. Jak można dowiedzieć się z badania, w trakcie tzw. pierwszej fali tylko niewielka część branży gastronomicznej działała na wynos lub z dostawą.  Więcej lokali działało na krakowskim na Kazimierzu (39% lokali) niż na Starym Mieście (26,5% lokali), gdzie spora część lokali od lat nastawiona jest na turystów. W Polsce w porównaniu z innymi miastami na świecie, ograniczenia przestały obowiązywać już 18 maja 2020 r, w związku z czym, w sezonie wakacyjnym zdecydowana większość lokali zaczęła normalnie działać a liczba podmiotów, które w Krakowie nie zostały ponownie otworzone była mniejsza niż 10%.

Polityka miejska w dobie pandemii została w czasopiśmie podjęta w kontekście mieszkalnictwa. W jednym z artykułów autorzy prezentują szereg postulatów zmian regulacyjnych dotyczących jednostek samorządowych i instytucji centralnych, które mogą usprawnić realizację polityk mieszkaniowych państwa w zakresie mieszkań komunalnych. Proponowane miany regulacji obejmują m.in. reformę systemu dodatków mieszkaniowych oraz wprowadzenie obowiązku pokrycia kosztów utrzymania nieruchomości bazową stawką czynszu i możliwości zawierania umów najmu lokali komunalnych na czas oznaczony.

Chcę ławkę i kwietnik. Czy mogę?

W innym artykule badacze z Obserwatorium Miejskiego IRMiR podjeli temat możliwości tworzenia przestrzeni publicznych z inicjatywy mieszkańców i przedsiębiorców, gdzie są oni nie tylko pomysłodawcami ale i fundatorami zmian. W badaniu sprawdzono, jak polskie samorządy są przygotowane na tego rodzaju inicjatywy. Okazało się, że wśród miast na prawach powiatu jedynie niecała 1/3 badanych ośrodków udzieliła kompletu podstawowych informacji dotyczących tego typu inwestycji. Tym samym gotowość do podjęcia działania przez mieszkańców, mającego na celu (współ)finansowanie jakiegoś fragmentu przestrzeni publicznej, wymaga nie tylko chęci partycypacji we współtworzeniu miasta, ale i (w zależności od ośrodka) wytrwałości i zaangażowania na wczesnym etapie, np. ustalania procedury i warunków finansowania. W artykule autorzy przedstawiają zagraniczne studia przypadków tego typu działań – gdzie każde dotyka innej skali i sposobu zaangażowania aktorów: parklet, Business Improvement District i ambient marketing.

Rewitalizacja

W tym numerze Urban Development Issues znalazły się między innymi wyniki kilku badań poświęconych rewitalizacji i polityce mieszkaniowej. W ramach nich przyjrzano się np. rewitalizacji w miastach tracących funkcje społeczno-gospodarcze czy dokonano próby analizy popytu obszarów rewitalizacji na instrumenty wsparcia wynikające z krajowego systemu wdrażania rewitalizacji.

Oba numery specjalne czasopisma powstały pośrednio w celu ukazania czytelnikom szerokiego spektrum zainteresowań badawczych pracowników Instytutu Rozwoju Miast i Regionów będącego Wydawcą kwartalnika naukowego. Na co dzień pracownicy IRMIR zaangażowani są w różne projekty naukowe, z których jedynie część zebranych informacji i wniosków zostaje wykorzystywana w głównych produktach Instytutu. Przykładem są raporty Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR. Prace nad kolejnymi publikacjami to żmudny proces pogłębiania i aktualizacji wiedzy w danym temacie, a przede wszystkim praca z mnóstwem wskaźników dotyczących wszystkich miast w Polsce. Tak ogromna liczba danych później często wykorzystywana jest w innych publikacjach, np. artykułach naukowych.


Marek Grochowicz
Sytuacja branży gastronomicznej w pierwszych miesiącach trwania pandemii COVID-19 na przykładzie Krakowa

Ilona Morawska
Morfologia innowacji. Instytucje otoczenia przedsiębiorstw innowacyjnych jako element przestrzeni miejskiej na przykładzie Krakowa

Paweł Pistelok, Piotr Salata-Kochanowski
Inwestycje w przestrzeni publicznej z inicjatywy mieszkańców

Marta Ziółkowska, Katarzyna Kudłacz
Rewitalizacja w miastach tracących funkcje społeczno-gospodarcze – przegląd działań

Ewelina Cienkosz
Demograficzny aspekt kurczenia się polskich miast

Katarzyna Spadło
Zapotrzebowanie na narzędzia urbanistyki operacyjnej do prowadzenia polityki rozwoju na obszarach rewitalizacji w Polsce

Paulina Basińska
Problemy mieszkaniowe w procesach rewitalizacji na przykładzie województw: opolskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego

Barbara Kluza, Krzysztof Kluza
Mieszkania komunalne – wyzwanie dla polityki mieszkaniowej państwa w świetle badań wybranych miast

Antoni Matuszko, Barbara Zastawniak
Obliczanie zapotrzebowania na nowe tereny rozwojowe w toku sporządzania bilansu terenów – propozycje i wskazania

Piotr Ogórek, Mateusz Kulig
Analiza polityk przestrzennych jednostek samorządu terytorialnego w granicy ośrodka metropolitalnego na przykładzie Krakowa

Ilona Morawska, Magdalena Zalasińska
Zielona infrastruktura jako element skutecznego planowania przestrzennego

Ewa Goras, Jacek Popiela
Transport w planowaniu miejscowym – problemy okiem praktyka


raporty o stanie polskich miast-obserwatorium polityki miejskiej - grafika_salata-kochanowski

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *